Gedrag en rassen

Als je kat plast en sproeit

Vormen van kattengedrag

Geen een kat is hetzelfde. Iedere kat heeft typisch kattengedrag, deels te verklaren door het ras, de leeftijd en het geslacht. Maar net als bij mensen speelt ook de opvoeding een grote rol. Wanneer een kat zo’n acht weken oud is, dan is hij het best in staat om met zijn omgeving om te leren gaan. Wanneer je kat als kitten bijvoorbeeld geen kennis heeft gemaakt met andere mensen en dieren, dan zal hij daar op latere leeftijd vaak last van hebben. Dit kan zich uiten in:

• Angst en nervositeit
  
  
• Agressiviteit, zoals bijten en krabben
  
  
• Sproeien en plassen in huis

Over kattenopvoeding

Sproeiende kat

Bij een kat is er een groot verschil tussen sproeien en plassen. Sproeien doet hij staand met de staart omhoog, soms trappelend met de achterpoten. De urine wordt recht naar achteren gespoten. Er zijn meerdere redenen waarom een kat sproeit. Het kan zijn om zijn territorium te markeren en duidelijk te maken aan buurtkatten of andere katten in het huis dat dit zijn territorium is. Het sproeien gebeurd dan vaak bij de randen van een ruimte, zoals bij ramen en deuren. Een andere reden kan zijn dat hij zijn geur wil achterlaten om zo een partner te vinden. Wat veel mensen niet weten, is dat poezen ook sproeien. Bijvoorbeeld wanneer zij willen paren. Als de sproeiende kat gecastreerd is, is er vaak sprake van territoriaal markeren of stress. Het sproeien is dan meestal niet hormonaal gedreven.

Een kat kan stress ervaren doordat er teveel katten op een te kleine ruimte in huis moeten leven, of stress door:

• Angst voor de omgeving

• Verandering van de gezinssamenstelling

• Andere (buur)katten in huis

• Verbouwing of andere onrust in de leefomgeving

• Straf die de (sproeiende) kat krijgt van zijn baasjes

Onderzoek de bron van de stress om de beste oplossing te vinden. Installeer bijvoorbeeld een kattenluik met chiplezer die enkel je eigen kat binnen laat als er andere katten ongewenst in huis komen of geef katten die samenleven meer hun eigen plekjes in huis. Een gediplomeerde gedragstherapeut kan achter de mogelijke reden van het sproeien komen en adviezen geven om het gedrag te stoppen. De oorzaak van het sproeien kan ook medisch zijn.  Bij sproeien en plassen in huis is het altijd belangrijk om een medische oorzaak uit te sluiten door de urine en de kat te laten onderzoeken door de dierenarts.

Kat plast in huis

Als je kat in huis plast, dan kan dit door verschillende oorzaken komen. Het is belangrijk om hem zo snel mogelijk te helpen zijn behoefte op de bak te doen. Hoe langer het gedrag duurt, hoe moeilijker het voor de kat te veranderen is. Een kat die in huis plast betekent vaak dat hij echt een probleem heeft, zoals blaasgruis, een blaasontsteking, stress of angst. Als je kat dit gedrag vertoont, dan is het nodig om een afspraak bij de dierenarts te maken. Tip: neem verse urine mee (niet ouder dan een paar uur oud) zodat de dierenarts dit kan onderzoeken. Hier vind je tips om urine op te vangen. Een kat die in huis plast en wellicht lijdt heeft een veilige omgeving nodig, straf hem dus niet. Straffen werkt juist averechts. Als je kat voorheen wel netjes op de bak ging, kun je je afvragen of er in huis of met de kattenbak iets is veranderd. Bijvoorbeeld:

• Ander merk kattengrind?

• Ander schoonmaakmiddel?

• Kattenbak op andere plek gezet?

• Ander type kattenbak in gebruik genomen?

• Nieuwe kat in huis zonder een extra kattenbak te plaatsen?

Probeer de oude situatie te herstellen om te zien of de kat dan nog steeds in huis plast. Lees je ook in wat er nodig is zodra je een nieuwe kat in huis haalt. Het is hoe dan ook nodig om de kattenbak dagelijks uit te scheppen, en minstens 1x per week de hele bak schoon te maken en nieuw grint er in te doen, zodat je je kat aanmoedigt om deze te gebruiken. Maak ook de plasplekken goed schoon, maar niet met azijn, chloor, bleek of schoonmaakmiddelen met een citroen of andere scherpe geur.  Deze middelen zijn erg scherp en bedreigend in het territorium en nodigen uit om er overheen te plassen om de eigen geur weer in de ruimte te kunnen ruiken. Voor het schoonmaken van de plasplekken kun je het beste heet water en een sopje van groene zeep gebruiken.  

Probeer de kattenbak zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor de kat zodat hij er graag op gaat. Zorg dat de bak groot genoeg is voor de kat om in rond te kunnen draaien zonder de randen te raken. Haal het deurtje eruit en het liefste ook de bovenkant. Zet de bak op een rustige locatie neer waar de kat als hij er op zit de hele ruimte kan overzien. Zet meerdere kattenbakken verdeeld in huis neer. Gebruik kattenbakgrint dat heel fijn van structuur is, klontvormend en geurloos. En schep de bak elke dag uit en maak hem 1x per week helemaal schoon met heet water en een mild middel zoals groene zeep. Doe een dunne laag nieuw grint (ca. 3-4 cm) erin. Leg geen kranten of plastic zakken op de bodem. En vervang de bak elk jaar.

Is een medische oorzaak uitgesloten door een dierenarts en helpen deze tips niet? Dan is het een goed idee om contact op te nemen met een gediplomeerd kattengedragsdeskundige. Deze kan je goede ondersteuning bieden bij ongewenst (plas)gedrag van katten.