Parasieten

Wormen bij je kat?

Soorten wormen bij kat

Je kat kan op verschillende manieren wormen oplopen. Bijvoorbeeld door contact met ontlasting van een besmet dier (zoals een andere kat of hond), via vlooien, via de moedermelk, etc.

Bij katten komen het vaakst voor: de spoelworm (ook wel bekend als rondworm, zandbakworm of Toxocara cati), lintworm en longworm. Deze type wormen leven in het maagdarmkanaal en de longen. Ze kunnen bijvoorbeeld braken, diarree, hoestklachten, gewichtsverlies en irritatie rond de anus veroorzaken bij katten. En een vertraagde groei bij kittens. Niet altijd zijn de signalen duidelijk zichtbaar voor eigenaren.

Signalen die duiden op wormen bij de kat:

• Spoelworm: bij een zware infectie verliest je kat gewicht, heeft hij een opgezette buik en een doffe vacht. Bij een ernstige infectie vind je soms wormen in de ontlasting of de kat kan ze uitbraken. In zeer ernstige gevallen kan het tot een levensbedreigende darmverstopping leiden. De wormen zien eruit als spaghettislierten. Bij mildere infecties komen enkel de eitjes in de ontlasting terecht. Die zijn zo klein dat ze niet met het blote oog gezien kunnen worden. De larven van de spoelworm kunnen op diverse plaatsen schade veroorzaken, onder andere in de longen en de buikorganen. Veel katten hebben helemaal geen last van de spoelworminfectie, maar ze verspreiden de eieren wel overal in de omgeving. Hier kunnen mensen, met name kinderen en andere dieren, de besmetting weer oplopen.
  
  
• Lintworm: er bestaan verschillende soorten lintwormen. Ze geven meestal geen hele ernstige klachten. Ze kunnen jeuk rondom de anus geven, wat natuurlijk buitengewoon vervelend is voor je kat. Soms kunnen buik- en darmklachten en diarree ontstaan. Mensen kunnen ook besmet raken met lintwormen, waarbij bepaalde soorten ook zeer ernstige ziekteverschijnselen kunnen geven. Je kunt de lintwormeitjes soms uit de anus van de kat zien kruipen, deze lijken op rijstkorrels. Een erg vies gezicht wanneer dit gebeurt. Wist je dat ongeveer 1/3 van de katten een lintworminfectie heeft?
  
  
• Longworm: deze wormen geven met name problemen in de longen. Katten kunnen benauwd worden, gaan hoesten en gewicht verliezen. Het beeld lijkt sterk op astma van de kat. Sommige katten overlijden er zelfs aan. Katten lopen deze infectie op door contact met slakken, slakkenslijm of ontlasting. Maar ook door het eten van muizen, vogels, kikkers etc.
  
  
• Haakworm: diarree en vermagering kunnen optreden na een infectie met de haakworm. Ook huidletsels en (ernstige) bloedarmoede kunnen veroorzaakt worden door haakwormen bij katten. Bij mensen kan de haakworm huidirritatie geven.
  
  
• Hartworm: wordt overgedragen door insectenbeten. Effecten bij de kat variëren van hoesten tot hartfalen. De hartworm komt vooral voor in mediterrane landen en is dus vooral relevant bij katten die reizen naar het buitenland.

Vermoed je dat jouw huisdier één van de bovenstaande wormen heeft? Neem dan direct contact op met je dierenarts. Je dierenarts kan je helpen om deze infecties te voorkomen. Voorkomen is uiteraard beter dan genezen. Je dierenarts kan je er alles over vertellen.

Wormen besmettelijk voor mensen

Sommige wormen zijn ook besmettelijk voor mensen. We noemen een ziekte die overgedragen kan worden van dier op mens een zoönose. De spoelworm is een voorbeeld van een worm die voorkomt bij o.a. katten en honden, en ook besmettelijk is voor mensen. Een spoelworminfectie is dus een zoönose.

Spoelwormen kunnen bij mensen ernstige en chronische aandoeningen veroorzaken, zoals astma, eczeem, epilepsie en blindheid. Kleine kinderen lopen het grootste risico. Dit kunnen dus ook kinderen in de buurt zijn, die spelen in tuinen, parken, speelplaatsen als zandbakken e.d. Plekken waar mogelijk jouw kat ook zijn of haar behoefte doet. Op een stuk park van 1.5 bij 1.5 meter (formaat picknickkleed) vonden Britse onderzoekers gemiddeld 4.000 spoelwormeitjes!

Lintwormen, vlooien en teken bij katten vormen ook een zoönotisch risico. Sommige soorten lintwormen (echinococus) kunnen bij mens ernstige ziekteverschijnselen geven. Op dit moment komt deze lintworm alleen voor in Limburg en het oosten van Nederland. Katten kunnen zich er mee besmetten door het eten van knaagdieren. De eieren die na zo’n infectie in de darmen komen, zijn besmettelijk voor de mens. Het is dus extra belangrijk om je kat, je gezin en je omgeving preventief te beschermen tegen o.a. spoelwormen, lintwormen, longwormen, teken en vlooien. 

Tips tegen wormen

Wormen worden onder andere via katten onderling en van vlooien naar katten overgedragen, maar ook van katten naar kinderen en volwassenen. 10 tips om besmetting met wormen (Toxocara-infectie) zo veel mogelijk te voorkomen:

1. Ontworm je kat met de juiste frequentie, afhankelijk van de situatie, zoals hierboven benoemd, bespreek dit met je dierenarts.
2. Schep dagelijks de kattenbak uit en maak minstens 1x per week de hele bak schoon en doe er nieuw grint in.
3. Ruim de ontlasting van je kat op en deponeer dit bij het restafval om besmetting van de omgeving te voorkomen.
4. Houd toezicht op kinderen die op de vloer spelen en laat ze geen vuil of voedsel, dat op de grond is gevallen, opeten.
5. Houd je nagels kort en schoon, ook van kinderen.
6. Reinig vaste ligplaatsen van kat(ten) regelmatig, bijvoorbeeld de kattenmand, bank en vloer.
7. Als je een zandbak hebt, dek deze dan goed af. De kat kan hierin zijn of haar ontlasting achterlaten, waardoor kinderen meer risico lopen om besmet te raken met wormen.
8. Was altijd de handen na tuinieren, spelen in de tuin, zandbak of andere speelplaats, contact met dieren, kattenbak en rauw vlees, voordat je iets eet of eten klaarmaakt.
9. Controleer je kat (en hond) structureel op aanwezigheid van vlooien en teken.
10. Ga regelmatig met je kat, ongeacht de leeftijd, naar de dierenarts voor controle, minimaal 1x per jaar.

Ontwormen kat

Je kunt je kat, gezin en omgeving beschermen tegen de belangrijkste parasieten die in Nederland voorkomen. Het ontwormen van de kat moet zorgvuldig gebeuren. Hoe vaak je dit moet doen, hangt van de situatie af. Daarover kan je dierenarts je het beste adviseren. Natuurlijk kun je hier zelf ook alvast over nadenken. Stel jezelf daarbij de vragen:

• Leeft je kat in huis met kleine kinderen?
• Komt je kat buiten of vrije toegang tot de tuin?

Wanneer je beide vragen met “ja” kunt beantwoorden, dan is het belangrijk om je kat maandelijks te ontwormen. Ook wanneer je kat niet samenwoont met kinderen, maar wel in tuinen of andere plaatsen komt waar kinderen spelen, is het belangrijk om te voorkomen dat je kat spoelwormeieren uitscheidt. Dit kan alleen voorkomen worden door maandelijks te ontwormen.

Op deze manier wordt voorkomen dat er eitjes in de omgeving terechtkomen. Deze eitjes kunnen andere katten, honden of kinderen besmetten. Maandelijks ontwormen is wat betreft de spoelworm en de longworm een belangrijke manier om je kat, je gezin en de omgeving daar tegen de beschermen, in combinatie met bovenstaande preventieve tips. Vraag je dierenarts om advies.

Let op: je kunt de meeste wormen niet zien in de ontlasting. Juist daarom is het regelmatig ontwormen van je kat belangrijk. Volg hiervoor de volgende tips:

• Gebruik een ontwormmiddel voor je kat die werkzaam is tegen in ieder geval spoelwormen, longwormen en lintwormen. Informeer hierover bij je dierenarts. Er zijn ontwormingsmiddelen verkrijgbaar in verschillende vormen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een zogenaamde spot-on oplossing, die je gemakkelijk op de nekhuid van je kat aanbrengt.
• Informeer bij je dierenarts wat het beste is qua ontwormen voor jouw kat. Dat verschilt namelijk per situatie. Katten die buiten komen, lopen meer en andere risico’s dan katten die puur binnenshuis wonen. Komt je kat in aanraking met kleine kinderen? Of kan je kat zijn/haar behoefte doen op plekken waar mogelijk kleine kinderen spelen, zoals het park of de tuin van de buren?
• Houd er rekening mee dat kittens en moederpoezen die melk geven meestal vaker moeten worden ontwormd. Dit omdat zij kwetsbaarder zijn voor worminfecties.
• Ook vlooien kunnen wormen aan je kat overdragen. Heb je vlooien bij je kat gevonden? Behandel hem dan direct tegen vlooien en wormen. Er zijn middelen verkrijgbaar die beiden in één keer aanpakken.

Ontwormen kitten

Het ontwormen van een kitten is absoluut nodig, al is hij of zij nog maar klein. Kittens worden vrijwel direct na de geboorte via de moedermelk besmet met spoelwormen. Zij kunnen daar heel ziek van worden. Met het tijdig en vaak genoeg ontwormen van de kitten kun je dit voorkomen. Wist je bijvoorbeeld dat diergeneeskundige richtlijnen een maandelijkse ontworming adviseren voor kittens vanaf de leeftijd van 8 weken?

Handig om te weten:

• Ontwormen van een kitten doe je op een leeftijd van 3, 5 en 7 weken. Daarna moet je dit maandelijks herhalen, in ieder geval tot 6 maanden. Beter is het om dit tot 12 maanden vol te houden. Als je kitten buitenkomt, dan dien je maandelijks te blijven ontwormen. Hoe vaak je kat daarna ontwormt dient te worden, hangt van een aantal factoren af. Vraag je dierenarts om advies.
• De moederpoes moet gelijktijdig met de kittens worden ontwormd.
• Sta je op het punt om nieuwe kittens in huis te halen? Ga dan na of zij volgens voorschriften zijn ontwormd. Het is altijd verstandig om direct met een nieuw kitten langs een dierenarts te gaan voor controle en advies.

Extra tip bij ontwormen kat

Noteer telkens wanneer je kat is ontwormd, bijvoorbeeld in het dierenpaspoort of in een vaccinatieboekje. Vraag je dierenarts om handige herinneringstickers voor in je agenda of op de kalender thuis.

Meer handige weetjes

Beste ontwormingsmiddel voor je kat

Het beste ontwormingsmiddel voor jouw kat is afhankelijk van een aantal factoren. Zo kan de leeftijd en bijbehorende levensfase bepalend zijn. Ook de omgeving waarin je kat zich bevindt speelt mee in de beslissing wat het beste is voor jouw kat qua ontwormen.

Leeft je kat bijvoorbeeld vooral buiten, waar ook andere katten of misschien zelfs zwerfdieren aanwezig kunnen zijn? Gaat je kat weleens naar een pension? Heeft hij toegang tot (slacht)afval? Of eet je kat ongedierte (zoals knaagdieren, vogels en slakken) of likt hij wel eens aan een slakkenspoor in de tuin? Katten die buiten lopen en/of prooidieren eten, lopen een veel groter risico op worminfecties. Ook verspreiden ze deze ziektes over een groot gebied, waardoor andere katten en kinderen deze infecties ook op kunnen lopen.

De wereld van ontwormingsmiddelen kan als een doolhof voelen. Zo zijn ontwormingsmiddelen op verschillende plaatsen verkrijgbaar. Denk aan de dierenarts, dierenwinkel of tuincentrum bijvoorbeeld. Sommige middelen zijn exclusief verkrijgbaar via de dierenarts.

Waar moet je op letten?

Ontwormingsmiddelen zijn niet alleen op verschillende plekken verkrijgbaar, maar ook in verschillende vormen. Zo bestaan er pillen en pasta, maar er zijn tegenwoordig ook handige spot-on oplossingen. Zo’n oplossing breng je gemakkelijk op de nekhuid van je kat aan.

Let vooral goed op de verschillen in de parasieten waartegen een bepaald middel werkt. Er bestaan inmiddels middelen die je kat in één keer beschermen tegen de belangrijkste parasieten die in Nederland voorkomen; spoelwormen, longwormen, lintwormen, teken en vlooien.

En let daarbij ook op de frequentie dat het middel voorschrijft. Alleen wanneer de ontwormingsfrequentie maandelijks is, voorkom je dat je kat bijvoorbeeld spoelwormeitjes in de omgeving kan uitscheiden, of dat hij longworm op kan lopen. Vraag je dierenarts om advies wat het beste is om jouw kat (en je omgeving) in jullie situatie te beschermen tegen schadelijke parasieten, waaronder wormen.

Katten vinden het vaak erg fijn om buiten op avontuur te gaan. Eigenaren en gezinnen kunnen op hun beurt erg genieten van hun kat of katten. Laten we dat vooral blijven doen, op een verantwoorde en veilige manier. Hopelijk helpen de tips in dit artikel je daarbij. Vraag je dierenarts om advies.

Over vlooien en teken